YöneticiHane
MEVZUAT => Mevzuat => Yönerge- Genelge-Görüş Yazıları => Konuyu başlatan: YoneticiHane - 29 Ocak 2018, Pazartesi - 14:38
-
Ä°lgi :M.E.B. Ä°nsan Kaynakları Genel MüdürlüÄ?ünün 17/01/2018 tarih ve 1262857 sayılı yazı ve ekleri
BakanlıÄ?ımız personelinden 4688 sayılı Kamu Görevlileri Sendikaları ve Toplu SözleÅ?me Kanunu kapsamında sendika üyesi olup çeÅ?itli kanun hükmünde kararnamelerle kamu görevinden çıkarılıp daha sonra yine çeÅ?itli kanun hükmünde kararnamelerle kamu görevine döndürülenlerin sendika üyeliklerine yönelik bazı uygulamalara iliÅ?kin Devlet Personel BaÅ?kanlıÄ?ının görüÅ?ü ilgi yazı aÅ?aÄ?ıya çıkarılmıÅ?tır.
Kamu görevlileri sendikasına üye iken Kanun Hükmünde Kararname ile kamu görevinden
çıkarıldıktan sonra yine Kanun Hükmünde Kararname ile kamu görevine iade edilen kamu görevlisinin
sendika üyeliÄ?i, sendika organlarındaki görevi, kamu görevinden çıkarıldıÄ?ı döneme iliÅ?kin toplu
sözleÅ?me ikramiyelerinin durumu ve sendika yönetim kurulu üyeliÄ?i görevi nedeniyle aylıksız izin hakkı
kullanmakta olanların durumuna iliÅ?kin görüÅ? talep eden ilgi yazı incelenmiÅ?tir.
BilindiÄ?i üzere, Terör örgütlerine veya Milli Güvenlik Kurulunca Devletin milli güvenliÄ?ine karÅ?ı
faaliyette bulunduÄ?una karar verilen yapı, oluÅ?um veya gruplara üyeliÄ?i, mensubiyeti veya iltisakı yahut
bunlarla irtibatı" olduÄ?u tespit edilenler kamu görevinden çıkarılmıÅ?, sözkonusu kiÅ?ilerden bazılarına
bugüne kadar 675, 677, 679, 683, 686, 688, 689, 692, 693, 695 ve 697 sayılı Kanun Hükmünde
Kararnamelerle anılan KHK'ların yürürlüÄ?e girmesinden itibaren on gün içerisinde baÅ?vurmaları halinde
kamu görevine tekrar dönme hakkı verilmiÅ?tir.
DiÄ?er taraftan, 2709 sayılı Türkiye Cumhuriyeti Anayasasının "Sendika kurma hakkı" baÅ?lıklı
51 inci maddesinde,
"Ã?alıÅ?anlar ve iÅ?verenler, üyelerinin çalıÅ?ma iliÅ?kilerinde, ekonomik ve sosyal hak ve
menfaatlerini korumak ve geliÅ?tirmek için önceden izin almaksızın sendikalar ve üst kuruluÅ?lar kurma,
bunlara serbestçe üye olma ve üyelikten serbestçe çekilme haklarına sahiptir. Hiç kimse bir sendikaya
üye olmaya ya da üyelikten ayrılmaya zorlanamaz.
Sendika kurma hakkı ancak, millî güvenlik, kamu düzeni, suç iÅ?lenmesinin önlenmesi, genel
saÄ?lık ve genel ahlâk ile baÅ?kalarının hak ve özgürlüklerinin korunması sebepleriyle ve kanunla
sınırlanabilir.
Sendika kurma hakkının kullanılmasında uygulanacak Å?ekil, Å?art ve usuller kanunda gösterilir.
(Mülga dördüncü fıkra: 7/5/2010-5982/5 md.)
Ä°Å?çi niteliÄ?i taÅ?ımayan kamu görevlilerinin bu alandaki haklarının kapsam, istisna ve sınırları
gördükleri hizmetin niteliÄ?ine uygun olarak kanunla düzenlenir.
Sendika ve üst kuruluÅ?larının tüzükleri, yönetim ve iÅ?leyiÅ?leri, Cumhuriyetin temel niteliklerine ve
demokrasi esaslarına aykırı olamaz." hükmüne yer verilmiÅ?tir.
4688 sayılı Kamu Görevlileri Sendikaları ve Toplu SözleÅ?me Kanununun "Sendika üyeliÄ?inin
kazanılması" baÅ?lıklı 14 üncü maddesinde,
"Sendikalara üye olmak serbesttir.
Kamu görevlileri çalıÅ?tıkları iÅ?yerinin girdiÄ?i hizmet kolunda kurulu bir sendikaya üye olabilirler.
Sendikaya üyelik, kamu görevlisinin üç nüsha olarak doldurup imzaladıÄ?ı üye formu ile
sendikaya baÅ?vurması ve baÅ?vurunun sendika yetkili organınca kabulü ile kazanılır." hükmü, "Ã?yeliÄ?in
sona ermesi" baÅ?lıklı 16 ncı maddesinde ise
"�ekilme, göreve son verilmesi veya sair nedenlerle kamu görevinden ayrılanların üyelikleri,
sendika Å?ubesi, sendika veya konfederasyon organlarındaki görevleri, farklı bir hizmet koluna giren
kuruma atananlardan sendika üyesi olanların ise üyelikleri, varsa sendika Å?ubesi ve sendika
organlarındaki görevleri sona erer, ancak varsa konfederasyon organlarındaki görevleri devam eder."
hükmü yer almaktadır.
375 sayılı KHK'nın Ek 4 üncü maddesinde,
"25/6/2001 tarihli ve 4688 sayılı Kamu Görevlileri Sendikaları Kanunu hükümleri uyarınca
kamu görevlileri sendikalarına üye olup, aylık veya ücretinden üyelik ödentisi kesilen kamu
görevlilerine ocak, nisan, temmuz ve ekim aylarında aylık veya ücretleri ile birlikte kırkbeÅ? Türk Lirası
toplu sözleÅ?me ikramiyesi ödenir. Bu madde uyarınca yapılan ödeme, damga vergisi hariç herhangi bir
vergi ve kesintiye tabi tutulmaz ve ilgili mevzuatı uyarınca ödenmekte olan zam, tazminat, ödenek,
döner sermaye payı, ikramiye, ücret ve her ne ad altında olursa olsun benzer ödemelerin hesabında
dikkate alınmaz." hükmü bulunmaktadır.
Mezkur KHK'ların kamu görevine iade edilmeye iliÅ?kin maddelerinde kamu görevinden çıkarma
iÅ?leminin tüm hüküm ve sonuçlarıyla birlikte ortadan kalkmıÅ? sayılacaÄ?ına iliÅ?kin hükümlere yer verilmiÅ?
olup kamu kurum veya kuruluÅ?u niteliÄ?inde olmayan sivil toplum örgütlerinin iÅ?leyiÅ?i, idari yapısı,
örgütlenmesi, mevzuatı gibi konulara yer verilmemiÅ?tir.
Kamu kurum ve kuruluÅ?ları ile sivil toplum örgütü niteliÄ?indeki kamu görevlileri sendikalarının
birbirinden baÄ?ımsız teÅ?kilat oldukları, dolayısıyla KHK ile kamu görevinden çıkarılan kiÅ?ilerin sendika
kurma hakkını düzenleyen Anayasanın verdiÄ?i yetkiye dayanılarak kabul edilen 4688 sayılı Kanunun
hükümlerine göre doÄ?rudan deÄ?il de dolaylı olarak sendika üyeliklerinin sonlanacaÄ?ı, yürütmenin
kiÅ?ilerin kamu görevlileri sendikaları üyeliklerinin kabulüne veya sonlandırılmasına iliÅ?kin herhangi bir
tasarrufta bulunma müdahalesinin olamayacaÄ?ı, sendika üyesi kamu görevlilerinin üyeliklerinin devam
edebilmesi için kiÅ?ilerin sendikaya üye olma haklarını kullanmak için baÅ?vurmaları gerektiÄ?i, sendikanın
yetkili organınca üyelik baÅ?vurularının kabul veya reddedilebileceÄ?i, kanunların belirlediÄ?i çerçevede
örgütlenme özgürlüÄ?ü hakkı bulunan sendikaların kamu görevi ile iliÅ?iÄ?i kesilmiÅ? bir kamu görevlisinin
tekrar kamu görevine dönmüÅ? olsa da kiÅ?iyi üye olarak kabul etmeye ya da organlarındaki eski
görevlerine dönme konusunda Ä°darenin bir zorlamada bulunma hakkının olmadıÄ?ı hususlarında
tereddüt bulunmamaktadır.
Bu itibarla;
- KHK ile kamu görevinden çıkarılan kiÅ?ilerin kamu görevinden çıkarılmıÅ? olmaları nedeniyle
KHK'ların yürürlüÄ?e girmesi ile sendika üyelikleri, sendika üyeliÄ?ine baÄ?lı olarak elde edilen hakları ve
sendika organlarındaki görevlerinin sona ermesi gerektiÄ?i,
- KHK ile kamu görevine iade edilen kamu görevlilerinin kamu görevinden çıkarılması ve
iadesine kadar geçen sürede kamu kurum ve kuruluÅ?larındaki kadro veya pozisyonları nedeniyle elde
etmeleri gereken mali ve sosyal haklarını alabilecekleri, ancak 375 sayılı KHK'ya göre sendika
üyeliÄ?ine baÄ?lı olarak ödenen toplu sözleÅ?me ikramiyesini alamayacakları,
- Sendika üyeliÄ?i ve sendika organlarındaki görevlerinin akıbetine iliÅ?kin sendika tüzüÄ?ünde
belirtilen hükümler çerçevesinde iÅ?lem yapılması gerektiÄ?inden kamu görevlisinin konu hakkında ilgili
sendikaya baÅ?vurmasının yerinde olacaÄ?ı, deÄ?erlendirilmektedir.
Arz ederim.
Adem DÄ°NÃ?
BaÅ?kan a.
Devlet Personel BaÅ?kan Yardımcısı